Ook al leven we in een eerste wereldland, volgens het RIVM worden er in Nederland naar schatting jaarlijks 700.000 mensen ziek door het eten van besmet voedsel. Vaak krijgt de afhaalchinees de schuld, maar een groot deel van de voedselinfecties komt voort uit een slechte keukenhygiëne bij de mensen thuis.
Waar ligt dit nu aan?
Professionele koks moeten verplicht op de hoogte zijn van de regels en eisen omtrent keukenhygiëne. Alle bedrijven die voedsel verwerken, bereiden of vervoeren moeten een HACCP plan opstellen. Dit staat voor Hazard Analysis and Critical Control Points. Het is een risicoinventarisatie met als doel de voedselveiligheid te waarborgen. In het plan wordt beschreven waar in het voedselproductieproces de gevaren zitten en hoe je deze kan controleren. Mensen thuis hebben deze HACCP verplichtig niet en hebben vaak onvoldoende kennis over een goede keukenhygiëne. Hierdoor vergroot de kans op een voedselinfectie.
700.000 zieke mensen per jaar zijn er erg veel. Zeker voor de YOPI’S (young, old, pregnant or immunodeficient) kan een voedselinfectie echt gevaarlijk zijn. Nu verwachten we niet dat iedereen thuis zijn eigen HACCP plan gaat opstellen. Wij van hond in de pot geven je daarom een aantal handige tips met als doel die 700.000 naar beneden te halen!
Kan je ruiken of zien aan voedsel of je er ziek van wordt?
Bedorven voedsel wat vies ruikt en er onsmakelijk uitziet zal je niet snel opeten. Maar helaas is het geen garantie dat als voedsel nog goed ruikt, je er niet ziek van wordt. Er zijn namelijk minder bacteriën nodig om ziekte te veroorzaken dan om voedsel te bederven. Met name voor producten als vlees en zuivel is het daarom erg belangrijk om je aan de uiterste datum op de verpakking te houden.
Hoe voorkom je kruisbesmetting en wat is het eigenlijk?
Bij een slechte keukenhygiëne vergroot de kans op kruisbesmetting. Hierbij komt er een bacterie van product A, bijvoorbeeld een stukje kip, terecht op product B, bijvoorbeeld de biefstuk die met hetzelfde mes gesneden wordt. Als je het product vervolgens goed verhit gaat het vaak goed, maar als je dit stuk biefstuk vervolgens medium rare eet, kan je ziek worden van de kipbacterie die er op is gekomen. Gebruik daarom voor groente, vlees en vis aparte snijplanken van kunststof.
Ook de koelkast is een belangrijke bron van kruisbesmetting. Bij het ontdooien van vlees of vis komt er altijd water vrij. Dit lekwater is een goede voedingsbron voor bacteriën omdat het vol zit met voedingstoffen. Om kruisbesmetting te voorkomen, moet je ervoor zorgen dat je het lekwater opvangt.
Het vieste in veel keukens is het vaatdoekje waar je mee schoonmaakt. Als een gebruikte vaatdoek langer dan een dag ligt, dan zitten hier miljarden bacteriën op. Als je hier vervolgens het aanrecht mee “schoon”maakt, smeer je deze door de hele keuken.
Waarom hebben diepvriesproducten een houdbaarheidsdatum?
Als voedsel wordt ingevroren, kunnen bacteriën zich niet meer vermenigvuldigen. Aan de bacteriën ligt het dus niet dat ingevroren producten een uiterste houdbaarheidsdatum hebben. Het komt doordat de ijskristallen die ontstaan bij het invriezen, de cellen van het voedsel stuk prikken. Daardoor komen er enzymen uit de cellen vrij die vervolgens weer de voedingsstoffen in de cel aantasten. Verder worden ook vetten aangetast bij het invriezen waardoor ze na verloop van tijd ranzig kunnen worden. Dit komt de kwaliteit niet ten goede. Door producten snel in te vriezen, ontstaan er minder ijskristallen. Niet alle vriezers zijn geschikt om producten in te vriezen, je vriezer moet minstens drie sterren hebben, dus -18 graden zijn.
Waarom moet je ontdooide producten niet nogmaals invriezen?
Tijdens het ontdooien, stijgt de temperatuur en gaan de bacteriën sneller groeien. Daarom is het verstandig om voedsel in de koelkast te ontdooien zodat de groei van de bacteriën beperkt blijft. Bij het opnieuw invriezen zijn er dus al meer bacteriën in het voedsel. Hetzelfde proces met de ijskristallen treedt weer op. Dit vergroot de kans dat er na afloop van het tweede ontdooiproces genoeg bacteriën zijn om ziek van te worden.
Hoe zit het met de koelkast?
Vanaf 4°C kan er groei plaatsvinden van sommige bacteriën. Zet je koelkast dus zo koud mogelijk. In de bewaarwijzer van het voedingcentrum staat hoe je het beste je koelkast kan indelen.
Onze tips op een rij:
- Was je handen voor bereiden van voedsel en nadat je rauwe producten hebt aangeraakt.
- Gebruik dagelijks een nieuw vaatdoekje, theedoek en handdoek. Was deze op 60°C.
- Ontdooien doe je in de koelkast op een schaaltje.
- Zet je koelkast op max 4°C en plaats gekoelde producten zsm weer in de koelkast.
- Zet de vriezer koud en vries niet te veel tegelijk in. Schrijf een datum op producten die je invriest.
- Voorkom kruisbesmetting, gebruik aparte snijplanken en maak je koelkast regelmatig schoon.
- Houd ongedierte uit je keuken, zorg dat de afvalemmer en alle etenswaren goed zijn afgesloten.
- Verhit het voedsel goed en gelijkmatig.
Eet smakelijk!
Heb meteen een nieuwe voorraad vaatdoeken gekocht!
LikeGeliked door 1 persoon