Bloedingen uit neus, darm, baarmoeder en longen. Je kan het oplopen na een beet van een besmette hylommateek, beter bekend als de reuzenteek. Deze bloeddorstige jager kan, in tegenstelling tot de veel voorkomende schapenteek, die rustig afwacht op wat er voorbijkomt, prooien vanaf een afstand van negen meter waarnemen en ze tot wel 100 meter achtervolgen. De reuzenteek wordt steeds vaker gevonden in Noord Europa en is inmiddels ook een aantal keer aangetroffen in Nederland. Hoog tijd voor hond in de pot om hier een blog aan te wijden.
Reizende teken
Het is weer tekentijd. Mocht je een teek vinden op jezelf dan is dat meestal de schapenteek. Over wat je vervolgens moet doen, schreven we eerder al een blog. Van de reuzenteek, oftewel de Hyalomma teek, bestaan ongeveer 30 ondersoorten en daarvan kan minstens de helft ziekten overbrengen. De teek heeft vier levensstadia; ei, larve, nimf en adult. De larven en nimfen voeden zich met het bloed van kleine dieren en vogels. Ze kunnen zich tot 30 dagen vasthechten aan hun slachtoffers. Door deze gratis lift kunnen ze grote afstanden afleggen. Het volwassen vrouwtje zuigt juist bloed bij grote dieren als herten, kamelen en paarden, zodat ze daarna zo’n 7000 eitjes kan gaan leggen. Het volwassen mannetje jaagt ook op grote dieren, maar dan in de hoop er een vrouwtje op aan te treffen om mee te paren.
De reuzenteek komt voor in Noord Afrika, Azië, en in het Zuiden en Oosten van Europa. Via trekvogels en geïmporteerd vee komt de reuzenteek af en toe ook in meer Noordelijke gebieden terecht. Daar is het meestal veel te koud voor hem en gaat hij snel dood. Door onze mildere winters en warmere zomers wordt ook Nederland een aantrekkelijke plek voor deze teek.
Tot nu toe heeft hij zich gelukkig nog niet echt in Nederland gevestigd. Vorig jaar zomer werd de teek twee keer gevonden in Nederland, in de Achterhoek en in Drenthe.
Tekenziektes
Voor mensen is de reuzenteek gevaarlijk, hij kan namelijk verschillende ziektes overbrengen. Hij kan het Krim-Congovirus met zich meedragen, waarmee je door een beet geïnfecteerd kan raken. Als je Krim-Congo hemorragische koorts krijgt, geeft dat plotselinge hoge koorts, spier- en gewrichtspijn, buikpijn en overgeven. In het begin lijkt het op een heftige griep. Daarna kunnen bloedingen optreden uit de neus, darmen, maag, baarmoeder, blaas en longen. Ook je lever kan ernstig ontstoken raken. Bepaald geen pretje dus. De kans dat je sterft als je deze ziekte hebt is tussen de 10 en de 40 procent. Helaas is er nog geen behandeling of een vaccin tegen deze ziekte.
Wanneer de reuzenteek besmet is met de bacterie Rickettsia aeschlimannii kan je vlekkenkoorts oplopen. Zoals de naam al laat raden geeft deze ziekte je huiduitslag en koorts, daarnaast kan je hoofdpijn en spierpijn krijgen. Gelukkig is vlekkenkoorts goed te behandelen met antibiotica.
Ook dieren kunnen ziek worden van deze teken als ze in grote getallen aanwezig zijn en zo voor verzwakking en bloedarmoede zorgen. Daarnaast kunnen ze verschillende besmettelijke ziektes overbrengen op de dieren. Voor paardenhouders is het belangrijk om te weten dat de reuzenteek ook parasieten bij zich kan dragen die bij paarden piroplasmose veroorzaken. Paarden kunnen daar erg ziek van worden, met hoge koorts en benauwdheid, bloedarmoede en geelzucht. Vaak wordt de ziekte chronisch bij paarden, waarbij ze in een slechte conditie raken. De ziekte is wel te behandelen bij paarden, maar succes is niet gegarandeerd.
Hoe herken ik deze teek?
Een volgezogen volwassen schapenteek kan ook behoorlijk groot zijn, dus hoe zie je nu het verschil? Met onderstaande kenmerken van de reuzenteek kan je makkelijk het verschil zien.
- Hij heeft gestreepte poten
- In niet-volgezogen staat is het lichaam vaak sterk gegroefd
- Hij loopt veel sneller dan andere teken, zo snel als een spin.
Voorkomen is beter dan genezen
Voorkomen dat de teek je te pakken krijgt, is het handigst. Bij honden en katten bestaan er allerlei middelen om te voorkomen dat teken ze bijten. Wij kunnen ons beschermen door lange kleding te dragen in het bos en het struikgewas te mijden. Ook bestaan er geïmpregneerde sokken die teken afweren. Heb je in het gras geleden of bos gelopen? Check jezelf dan van top tot teen! Onderzoekers zijn erg geïnteresseerd om te weten welke teken er in Nederland gevonden worden en welke ziektes ze bij zich dragen. Heb je een teek gevonden? Meldt het via tekenradar en dit formulier van de NVWA. Maak een foto van de teek en bewaar de teek in een potje. Zo kan nog onderzocht worden of de teek ziektes bij zich draagt. Schrijf de datum en waar je de teek gevonden hebt op.
En nu?
In 2018 zijn er in heel Europa slechts acht bekende gevallen van mensen die het Krim Congo virus hebben opgelopen. De kans dat je het op dit moment in Nederland oploopt is dus erg klein. Door klimaatverandering kan het straks zijn dat deze bloeddorstige jager ook hier in grote getallen voorkomt, hond in de pot houdt je op de hoogte…
hond in de pot 