Iedereen Vegan?

Kregen vroeger mensen al de zenuwen als er een vegetariër kwam eten, inmiddels is de vegetariër redelijk ingeburgerd in Nederland en liggen de schappen van de supermarkt vol met vleesvervangers.  Veganisten zijn echter vaak nog een vreemde eend in de bijt. 

Sommige mensen besluiten vegan te gaan eten om het milieu te sparen, andere doen het vanwege hun eigen gezondheid of juist om het welzijn van de productiedieren. Hoe doe je dat eigenlijk gezond vegan eten als volwassenen en als kind? En wat als je een hond of kat hebt? Kan je huisdier ook met de pot mee eten of heeft hij wel degelijk zijn portie vlees nodig?  Deze blog duikt hond in de pot in het veganistische dieet. 

Vegan eten
In Nederland zijn er ongeveer 150.000 veganisten. Als veganist eet je geen producten van dierlijke oorsprong, dus geen vlees, vis, zuivel of ei of producten waar dit in verwerkt zit. Bepaalde voedingsstoffen haal je met name uit dierlijke producten. Als je vegan eet moet je dus extra goed opletten dat je hier van voldoende binnenkrijgt. Het gaat daarbij vooral om vitamine B12, ijzer en je benodigde portie eiwitten. Dat is bij kinderen in de groei nog belangrijker dan bij volwassenen. Borstvoeding is bij uitstek geschikt voor vegans, maar als dat niet mogelijk is, wordt het lastig. Er bestaat wel baby vegan kunstmelk, maar dat kan je niet zomaar in de supermarkt vinden.  

Veel vegans vullen hun dieet aan met voedingssupplementen. Deze kunnen allemaal vegan geproduceerd worden, door gebruik te maken van bacteriën, algen en planten, maar dat is niet altijd het geval. Als je echt vegan wil eten, let dan goed op het etiket. 

Hoe plantaardiger het dieet, hoe gezonder? 
In vergelijking met vleeseters hebben mensen met een vegetarisch of veganistisch dieet een lagere bloeddruk, lagere cholesterolwaarden, minder hartproblemen en minder kans op type 2 diabetes. Meer planten eten heeft dus daadwerkelijk een positief effect op je gezondheid. Er is nog weinig goed wetenschappelijk onderzoek gedaan naar gezondheidsverschillen tussen veganisten en vegetariërs. Hier kunnen we dus nog geen harde uitspraken over doen. De gezondheidsvoordelen hangen er uiteraard sowieso vanaf hoe het plantaardige dieet in elkaar zit. Als je alleen op friet en avocado’s leeft, dan krijg je op den duur wel te maken met tekorten.  

Als je zuivel gebruikt, kan je net zo goed vlees eten
Welzijnstechnisch kan je beter vegan eten dan vegetarisch. Voor zuivel heb je koeien, schapen of geiten nodig en ook die gaan doorgaans op vrij jonge leeftijd met pensioen naar het slachthuis. Voor commerciële eieren gaan er nog heel wat haantjes door de shredder en is het maar de vraag hoe het leven van die kip is geweest. Ook met het oog op het milieu wint het veganistische dieet het van het vegetarische, om diervoeding te produceren is een enorme hoeveelheid landbouwgrond nodig. En die koe die jouw heerlijke kaas maakt boert een hoop methaan uit, een grote bijdrage aan het broeikaseffect.

• 

• 

• 

Je hond veganist maken? 
Als je zelf veganist of vegetariër bent, dan kunnen we ons voorstellen dat je je eigen hond niet op een vers vlees dieet zet. Er zijn meerdere commerciële merken met vegetarische en zelfs veganistische hondenbrokken. Elke complete hondenbrok moet voldoen aan richtlijnen zodat het aan de benodigde voedingsstoffen voldoet. In principe moet dus alles in de plantaardige brok zitten waar je hond behoefte aan heeft. Heb je een hond die een speciaal dieet nodig heeft omdat hij bijvoorbeeld nog in de groei is of ziek is, overleg dan eerst met je dierenarts voor je hem op een veganistische brok zet. Zelf koken kunnen we niet aanraden aangezien je het veganistische dieet voor de mens niet zomaar kan toepassen op je viervoeter.  Een alternatief voor een uitsluitend vegetarische of veganistisch brok waarbij je in ieder geval voor het milieu een kleinere afdruk veroorzaakt is het commerciële dieet van Trovet wat gemaakt wordt van aardappelen en insecten. 

En de kat? 
Katten hebben dagelijks taurine nodig om gezond te blijven en dat kunnen ze alleen binnenkrijgen als ze dierlijke eiwitten eten. Indien ze dit niet krijgen kunnen ze last krijgen van onder andere blindheid en hartfalen. Katten laten niet snel zien dat ze ziek zijn, je komt er dus vaak pas te laat achter. Tegenwoordig is het mogelijk om taurine in de fabriek te maken. Indien je alle benodigde voedingsstoffen in het commerciële dieet stopt kan je kat dus veganistisch eten. Wel is het van belang je kat regelmatig te laten controleren en zijn urine in te laten checken. Een plantaardig dieet leidt eerder tot een basische urine en daardoor kristalvorming wat gezondheidsproblemen kan geven. Daarnaast zijn de meeste katten super kieskeurig als het om eten gaat, dus of hij dit groenvoer ook lekker vindt…

Wat eet jij?
Voor de aarde en uit het oogpunt van dierenwelzijn zou het goed zijn als iedereen uitsluitend veganistisch zou eten. Dat zien wij echter niet heel snel gebeuren. Over de jaren is onze eigen vleesconsumptie enorm gedaald, Lin eet vegetarisch en Merel eet een stuk minder vlees. Veganist zijn we beide nog niet, maar een plantaardige maaltijd staat regelmatig op het menu.  Ook om ons heen zien we dat veel mensen bewust minderen met vlees. In Nederland is er na een forse stijging van de vleesconsumptie, de laatste jaren een lichte daling te zien al lijkt deze helaas wel te stagneren. In 2017 aten we gemiddeld 75,81 kilo vlees per persoon. Ter vergelijking in Indonesië was dat in hetzelfde jaar 11,7kg per persoon. In veel derde wereldlanden waar de welvaart toeneemt stijgt de vleesconsumptie. Als alle mensen een vleesconsumptie zouden hebben zoals in Nederland, of nog erger Amerika de kampioen vleeseters, dan hebben we niet genoeg aan vier wereldbollen.

Consuminderen op het gebied van vlees en zuivel is dus echt noodzakelijk voor de westerse wereld. Wellicht hebben we binnenkort wel best of both worlds en kunnen we genieten van een heerlijk stukje kweekvlees. In Singapore kan je al kipnuggets bestellen die afkomstig zijn uit het lab. Tot die tijd helpt het al een stuk als iedereen op z’n minst een paar dagen per week kiest voor een plantaardig menu.