Het is heerlijk weer, dus er wordt volop buiten gezwommen. Maar pas op voor blauwalg! Dit kan problemen geven in stilstaand of langzaam stromend water bij warm en droog weer. Dat kan gevaarlijk en zelfs dodelijk zijn voor mens en dier. In deze blog lees je waar je op moet letten.
In tegenstelling tot wat je zou verwachten, zijn blauwalgen geen algen maar cyanobacteriën. Sommige van deze bacteriën zijn compleet onschuldig, of worden zelfs beschouwd als superfood zoals de spirulina cyanobacterie. Maar de meeste cyanobacteriën maken hele gevaarlijke gifstoffen (toxines).
Blauwalgen komen overal in de wereld in zowel zoet als zout water voor. Bij watertemperaturen tussen de 20 en 30ºC en teveel voedingstoffen in het water kunnen blauwalgen massaal gaan uitgroeien. De blauwalgen vormen dan een drijflaag op het water en beginnen af te sterven. Hierbij komen gifstoffen vrij. De algen kleuren dan blauw of roodbruin. In dit filmpje zie je meer over de uitgroei van de bacteriën.
Afhankelijk van hoeveel gifstoffen je binnenkrijgt, kunnen de gevolgen variëren van huiduitslag, hoofdpijn, keelpijn, oorpijn, braken, diarree en neurologische verschijnselen, zoals gebrek aan coördinatie en sloomheid. In grote hoeveelheden geven de toxines ernstige schade aan de lever en het zenuwstelsel wat de dood tot gevolg kan hebben.
Honden en kinderen lopen een groter risico op blauwalgvergiftiging. Honden drinken erg stinkend water met grote slokken op en gaan gerust zwemmen in de meest vieze plassen. Ook tijdens het zwemmen krijgen ze water binnen en daarna likken ze vaak aan hun vacht waarmee ze de blauwalg binnenkrijgen. Jonge kinderen krijgen tijdens het zwemmen vaak per ongeluk water binnen. Ze gaan gerust zwemmen, ondanks dat het water er niet zo fris uitziet of een beetje stinkt.
Bij officiële zwemlocaties, te vinden op de website van zwemwater.nl wordt de waterkwaliteit in de zomer minimaal maandelijks gecontroleerd door Rijkswaterstaat. Omdat honden hier vaak niet zijn toegestaan, gaan mensen met honden vaak ergens anders zwemmen. Soms zijn deze plekken heel dicht bij een officiële zwemlocatie. Toch kan er, een paar honderd meter verderop van een goedgekeurd water te veel blauwalg zijn. Er wordt daar niet gecontroleerd, dus er staan dan geen waarschuwingsborden.
Let daarom op deze punten wanneer jij of je hond een verkoelende duik neemt:
- De geur van het water, afhankelijk van hoeveel blauwalg er is, varieert van een lichte tot een rotte vislucht.
- De kleur van het water, er kan een blauw-groene olie-achtige waas over het water zitten, maar het water kan ook juist bruin of roodachtig zijn. In een vergevorderd stadium kan het water lijken op een groene soep met wit of blauw schuim. Het water is in elk geval niet helder.
- Aanwezigheid van veel dode vissen. Bij veel blauwalg is er steeds minder zuurstof in het water, waardoor er vissterfte kan optreden.
Wat als je hond toch heeft gezwommen in water met veel blauwalgen erin?
- Voorkom dat de hond zichzelf aflikt, spoel hem af met schoon water.
- Neem contact op met je dierenarts.
Wat als je kind toch heeft gezwommen in water met veel blauwalgen erin?
Precies hetzelfde als bovenstaand, bel alleen je huisarts in plaats van de dierenarts.
Tot slot,
Geniet van de zomer en we wensen iedereen veel waterpret toe. De afwezigheid van een waarschuwingsbord zegt bij niet-officiële zwemwaterlocaties niets over de aanwezigheid van blauwalg. Check het zwemwater voor je er induikt, vooral als het lekker warm en droog weer is.
hond in de pot 