Probiotica, een goed idee?

Probiotica, een goed idee?

Probiotica zijn populair zowel voor gebruik bij jezelf als bij je huisdier.  Preventief, omdat je diarree hebt, of omdat je last hebt van een prikkelbare darm. Ook Merels zoontje gebruikt het sinds kort en het lijkt te werken… Maar helpt het ook echt? Wat zegt de wetenschap en zitten er ook nadelen aan het gebruik ervan? Wij zochten het voor je uit.

Je eigen darmflora

Je darmflora (alle bacteriën die in je darm leven) wordt voor het grootste deel gevormd in je eerste levensjaar. De manier waarop je ter wereld komt, heeft een grote invloed op de rest van je leven. Wanneer je geboren wordt via een keizersnede krijg je namelijk andere bacteriën mee dan bij een vaginale bevalling. Of je daarna borstvoeding hebt gekregen, speelt ook een grote rol bij wat voor bacteriën je in je darm hebt zitten. Je lichaam probeert altijd weer terug te komen bij je oorspronkelijke darmflora. Door ziekte en antibioticagebruik kan je flora worden aangetast. Als gevolg daarvan kan je diarree krijgen, die erg lang kan duren. Het kan maanden tot een jaar duren voor je darmflora zich weer hersteld heeft.

Prebiotica en probiotica, het verschil

Het zijn beide termen die vaak gebruikt worden, maar wat is nu het verschil? Prebiotica zijn voedingsvezels waar bepaalde bacteriën in je darm goed op kunnen leven. Deze bacteriën zetten de vezels in je dikke darm om in korte keten vetzuren die een positief effect hebben op je gezondheid. Prebiotica zitten in groente, fruit, volkorenbrood en peulvruchten. Als je gezond eet, krijg je dus vanzelf al veel prebiotica binnen.

Probiotica zijn voornamelijk bacteriën, maar ook enkele schimmels, die na inname levend in je darm komen en een positief effect op je gezondheid hebben. Er zijn honderden verschillende soorten probiotica. De meest bekende zijn de lactobacillen en bifidobacteriën. Lactobacillen worden gebruikt bij de productie van yoghurt en zuurkool. Beide bacteriën komen in je darm voor.

• 

• 

Waar is het goed voor?

Probiotica werken samen met je immuunsysteem en helpen mee om ziekmakende bacteriën buiten de deur te houden. Ze produceren korte keten vetzuren die goed zijn voor de functie van je darmwand en ze verzuren je darminhoud. Hier kunnen veel ziekmakende bacteriën niet tegen. Daarnaast zorgen ze ervoor dat er minder voeding is voor ziekmakende bacteriën en verbeteren ze de barrière tussen je darmen en je lichaam.

Wanneer is gebruik van probiotica aan te raden?

Uit onderzoek blijkt dat je minder lang last hebt wanneer je bij acute besmettelijke diarree probiotica slikt. Als je een antibioticakuur voorgeschreven krijgt, verlaagt het gebruik van probiotica de kans dat je antibiotica-gerelateerde diarree krijgt. Je moet het dan ongeveer 2 uur na de antibiotica innemen. Ook bij obstipatieklachten zijn er aanwijzingen dat het gebruik van pre- en probiotica, in combinatie van het drinken van voldoende water, helpt. Voor mensen met ernstige darmklachten, bijvoorbeeld door een infectie met de bacterie clostridium difficile, kan een fecale transplantatie, of te wel een poeptransplantatie, de oplossing zijn. Je neemt ontlasting van een persoon met een gezonde darmflora en dat breng je via een slangetje in de darm van een persoon met een slechte darmflora.

Bij huisdieren is er minder duidelijk over het effect van probiotica, maar er zijn aanwijzingen dat het ook bij honden werkt bij acute infectieuze diarree. Dus heeft je hond diarree? Geef hem dan wat probiotica voor dieren en steeds kleine beetjes eten.

Welke probiotica moet ik nemen?

Het werkt het beste als je de prebiotica combineert met probiotica. Er zijn op de markt verschillende supplementen van prebiotica, probiotica en van synbiotica (prebiotica+probiotica)  verkrijgbaar. Welke voor jou goed werkt, is een kwestie van uitproberen.

Baat het niet dan schaadt het niet?

De probiotica van de drogist zijn veilig om te gebruiken en hebben nagenoeg geen bijwerkingen. Sommige mensen hebben de eerste dagen dat ze het gebruiken wat last van kramp.  In sommige gevallen kan het beter niet worden ingezet. Bij een studie met ernstige zieke patiënten met alvleesklierontsteking, stierven er meer patiënten in de groep die probiotica gebruikten. Sindsdien wordt geadviseerd om geen probiotica te geven aan patiënten op de intensive care.

Behalve bij acute infectieuze diarree en antibioticagebruik is er nog weinig wetenschappelijk bewijs dat probiotica positieve effecten heeft bij gebruik bij mens en dier. Al met al lijkt het niet zinvol om probiotica te gebruiken als je nergens last van hebt.  Problemen met verstopping of diarree en ben je verder gezond? Je kan probiotica altijd proberen, want baat het niet dan schaadt het niet.

Nieuwsgierig naar meer interessante vraagstukken over dieren, voedsel en microben? Klik dan op volg op onze homepage en vul je emailadres in.