Vis, gezond of niet?

De één geniet van een nieuwe haring met uitjes en zuur of een moot gebakken zalm, de ander gruwelt van het idee om vis te eten. Smaken verschillen. Maar hoe gezónd is het nu eigenlijk? Is het met alle verhalen over met antibiotica volgepompte kweekvis, zware metalen in de tonijn, en vervuild water nog wel verstandig om vis te eten? Hond in de pot duikt deze blog in de vis.

De voedingsstoffen in vis

In vette vis zitten veel gunstige vetzuren. Deze omega 3 vetzuren hebben veel positieve gezondheidseffecten zoals preventie van hart- en vaatziekten. Ook zijn er aanwijzingen dat ze een gunstig effect hebben op de werking van je brein. Het Voedingscentrum adviseert daarom 1x per week vis te eten. Hartpatiënten wordt geadviseerd vaker vis te eten per week. Daarnaast bevat vis mineralen als jodium, fosfor en seleen en vitaminen als vitamine B12, D en A. Het is ook nog eens een goede eiwitbron. Niet alleen voor de smaak, maar ook voor je gezondheid lijkt het dus best een goed idee om vis te eten. 

Wat maakt vis minder gezond? 

De manier waarop vis verwerkt wordt, kan ervoor zorgen dat het minder gezond wordt. Gefrituurde vis is erg vet en gerookte vis bevat veel zout. Daarnaast komen er steeds meer slechte stoffen voor in vis zoals dioxines, PCBS, zware metalen, microplastics en PFAS. Deze stoffen hebben een bewezen nadelige invloed op de gezondheid. Het advies voor zwangeren is dan ook veranderd naar twee keer per week vis waarbij magere vis en vette vis afgewisseld moet worden. Tonijn, makreel en paling moet je als zwangere helemaal mijden. Dit vanwege de relatief grote hoeveelheid zware metalen, dioxine en PFAS daarin. Rauwe en gerookte vis was al langer een no-go voor zwangeren. Voor de niet zwangere medemens is het eten hiervan ook niet helemaal zonder risico. Zo loop je bij gerookte zalm kans op een listeria infectie, een bacterie waar je behoorlijk ziek van kan worden. Als dat al niet genoeg is, kan een vis ook nog wormen bevatten. De worm op de foto komt uit eigen keuken. Gelukkig was de kabeljauw gebakken! De Anisakisworm kan je ernstige buikpijn opleveren. Haring wordt om die reden verplicht ingevroren.  

Wild of Gekweekt?

De laatste jaren wordt steeds meer vis gekweekt in grote bassins. Deze vissen eten ander en vaak eentoniger voedsel dan de in het wild levende varianten. Kweekzalm bevat minder PCBs en dioxine dan de wilde variant, maar naast onverzadigde vetzuren ook meer verzadigde vetzuren. 

Qua gezondheidsredenen gaat het dus beide kanten op. Wat zowel gekweekte vis als wilde vis gemeen hebben is de grote impact die ze hebben op het milieu. Bij kweekvis zit deze negatieve impact vooral door alle uitwerpselen en antibiotica die bij de kweek komen kijken. Zij worden vaak met wilde vis gevoerd, wat ook weer tot overbevissing kan leiden. Wilde visvangst heeft als groot nadeel de spooknetten die achterblijven in het water en de bijvangst die jaarlijks voor een grote hoeveelheid extra sterfte zorgt onder dolfijnen, zeeschildpadden, walvissen, vogels en andere vissen. 

Wat nu? 

Kortom, vis bevat waardevolle voedingsstoffen en de gezondheidsvoordelen die dat met zich meebrengen wegen vooralsnog op tegen de nadelen. De grote milieuschade kan een andere reden zijn om je visconsumptie onder de loep te nemen. Gebruik hiervoor de checklist.

• Eet maximaal 1x per week vis.
• Kweekvis? Koop alleen met ASC of biologisch keurmerk
• Wildvang? Koop vis met het MSC keurmerk 
• Check de viswijzer
• Verse vis, goed doorbakken!