Paddenstoelen: heerlijk tot levensgevaarlijk

Ah, de herfst. De tijd van warme truien, modderige wandelpaden en… paddenstoelen! Overal duiken ze op: onder bomen, in het gras, zelfs uit dat vergeten bloempotje naast je schuur. Ze zien er schattig uit, maar vergis je niet — sommige zijn culinair goud, andere sturen je linea recta naar het ziekenhuis.

Paddenstoelen zijn fantastisch. Zoals we eerder schreven zijn ze de opruimers van de natuur en daarmee onmisbaar voor het ecosysteem. Daarnaast kunnen ze ook enorm lekker zijn zoals eekhoorntjesbrood, de cantharel, de sponszwam en bijvoorbeeld de biefstukzwam. 

Zomaar een paar paddenstoelen uit het bos halen voor een lekker maal is niet verstandig. Ten eerste kan je een boete krijgen omdat je, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Frankrijk en Polen, in Nederland op veel plekken niet mag wildplukken. En als je dan mag plukken is het niet de bedoeling dat je zakken vol meeneemt. Hou het op maximaal twee handen. Daarnaast kan je ook goed ziek worden of doodgaan van het eten van de verkeerde paddenstoel. Je moet dus goed weten wat je plukt.  

Er zijn in Nederland meer dan 7000 verschillende soorten paddenstoelen. Die zijn onder te verdelen in:

  • Eetbaar en heerlijk
  • Eetbaar maar daar is ook alles mee gezegd
  • De paddenstoel die je een mooie trip kan geven
  • De paddenstoel waar je goed ziek van wordt
  • De paddenstoel waarbij je het niet na kan vertellen

30 tot 40 paddenstoelsoorten in Nederland zijn echt gevaarlijk. Onder andere de groene knolamoniet. Deze smaakt niet vies, maar je gaat al dood na een klein hapje. Er zijn moordaanslagen geweest door het voorschotelen van giftige paddenstoelen. Vaker gaat het per ongeluk mis. Jaarlijks lopen in Nederland ongeveer 20 mensen een vergiftiging op na het eten van paddenstoelen uit het wild. 

Een deel van de paddenstoelen die giftig zijn kan je na verhitting wel eten, maar zijn rauw giftig.  De giftstoffen gaan stuk bij het bakken of koken. De heksenboleet is zo’n paddenstoel. Ook de gewone champignon en andere paddenstoelen kan je beter niet rauw eten omdat ze de stof argaritine bevatten wat mogelijk kankerverwekkend kan zijn wanneer je grote hoeveelheden binnenkrijgt. Alleen truffel en eekhoorntjesbrood kan je rauw prima eten. Bij sommige paddenstoelen die erg op elkaar lijken, is de ene soort verrukkelijk en veilig, terwijl de andere soort dodelijk giftig kan zijn. Een voorbeeld is de grote parasolzwam die echt lekker is, terwijl de kleine parasolzwam super giftig is. Je moet dus echt goed weten wat je plukt. 

Voor dieren is het een ander verhaal. Herten, zwijnen en andere dieren eten vaak paddenstoelen, uiteraard rauw, zelfs sommige die voor de mens giftig zijn. 

Bij de hond gaat het ondanks zijn goede neus helaas niet altijd goed bij het eten van paddenstoelen.  Precieze cijfers zijn niet bekend, maar elk jaar overlijden er wel een aantal honden door het eten van giftige paddenstoelen. Heeft je hond een paddenstoel gegeten? Maak een foto en ga voor de zekerheid naar de dierenarts.

Tot slot

Paddenstoelen zijn fantastisch: ze recyclen bomen, communiceren via schimmeldraden, en zorgen dat het bos leeft. Dus: geniet, bewonder, ruik — maar laat de paddenstoelen staan tenzij je een echte kenner bent.  Of ga eens mee op een paddenstoelenwandeling met een expert; die wijst je precies wat kan… en wat je beter alleen op de foto kunt zetten.

2 thoughts

  1. Beste Liny en dochterlief Merel,

    Dank weer voor een helder artikel. Heeft weer een nieuw inzicht gegeven, want champignons eten we rauw bij de kaasfondue (al dat brood is ook wat saai). Maar dat dus beter maar van niet, begrijp ik. Dan houden we het bij bloemkoolstronkjes, paprika en stokbrood!

    Groet, Peer

    Like

Plaats een reactie