Terwijl het wantrouwen in de medische wereld en de overheid nog nooit zo groot was, zijn er steeds vaker uitbraken van griep die van diersoort naar diersoort en zelfs van dier naar mens overspringen. Bij de huidige uitbraak van vogelgriep oftewel H5N1 is er in Canada een gezonde tiener op de intensive care beland en is er in Amerika al iemand overleden. Moeten we ons serieus zorgen maken of is het nog een storm in een glas water? In deze blog vertellen we je er meer over.
Waar hebben we het over?
- Door het meest recente vogelgriepvirus zijn gigantisch veel wilde vogels gestorven.
- Wereldwijd zijn er zo’n half miljard kippen gestorven (of geruimd)
- Het virus is overgesprongen naar meerdere zoogdieren zoals zeeleeuwen en verschillende katachtigen waaronder de gewone huiskat.
- In de Verenigde Staten zijn er in 16 staten melkveebedrijven met vogelgriep. Het virus is ook in de rauwe melk aangetroffen.
- Op verschillende plekken in de wereld zijn mensen besmet geraakt. In de VS zijn 67 mensen ziek geworden van dit vogelgriepvirus en is er 1 persoon overleden.
Als je kijkt naar de gewone griep oftewel influenza, die wereldwijd jaarlijks tussen de 290000 en 650000 levens eist, lijkt 1 dode niet iets om je ongerust te maken. Op dit moment is het risico van H5N1 voor de volksgezondheid ook nog laag. Toch maken veel wetenschappers zich ongerust. Sinds vogelgriep voor het eerst is vastgesteld bij watervogels zijn wereldwijd ongeveer 950 gevallen van H5N1 bij mensen bekend. Ongeveer de helft van deze mensen is hieraan gestorven. Dat is een serieus percentage. Bij de huidige besmettingen in de VS verlopen de meeste infecties mild, waarbij mensen vooral verkouden zijn geworden. Wanneer er mensen met een humane griep ook vogelgriep krijgen, is er een kans dat er door uitwisseling een soort supervirus ontstaat. Wat dat betreft is het nog een geluk dat de huidige uitbraak in de VS vooral koeien betreft en niet varkens. Varkens staan namelijk bekend als de ideale ‘mixing vessels’ voor influenza. Dit is omdat ze gevoelig zijn voor zowel de vogel-, varkens-, als de mensengriep. Hierdoor kan er in een varken een heel gevaarlijk virus ontstaan.
Vaccineren, vaccineren, vaccineren
We kunnen het niet vaak genoeg zeggen, maar vaccineren is een belangrijke methode om een eventuele pandemie te voorkomen. Hiervoor is het belangrijk dat er een kritieke gevaccineerde massa bereikt wordt. Welk percentage van de mensen gevaccineerd moet worden om een pandemie te voorkomen hangt af van de effectiviteit van het vaccin en van hoe infectieus het virus is. Bij een heel slim virus die er voor zorgt dat 1 mens heel veel anderen kan infecteren, moet er dus een veel hoger percentage mensen gevaccineerd zijn.
Daarnaast moet je natuurlijk wel een beetje goed werkend vaccin hebben. Dat laatste is met influenza een uitdaging omdat het virus snel muteert. De griepvaccinatie die ouderen, mensen met een verminderde afweer en in de zorg jaarlijks krijgen wordt dan ook elk jaar aangepast naar het advies van de WHO. Dit wordt goed onderzocht, maar het blijft toch altijd een beetje een gok.
Waarom krijgt dan niet iedereen een griepprik aangeboden in Nederland? Dat zit hem voor nu vooral in een kosten-baten evenwicht. De gewone griepprik helpt daarnaast helaas niet tegen vogelgriep. Dus zelfs al zou het grootste deel van de mensen de griepprik hebben gehad, dan hebben we daar niets aan als vogelgriep oprukt. Ook tegen vogelgriep is een vaccin.
De Europese Unie heeft 665.000 doses van het vogelgriepvaccin Seqirus besteld. Veehouders en veeartsen zijn de mensen die het eerste contact maken met het vogelgriepvirus. Finland is het eerste land ter wereld waar ze zijn begonnen om de werknemers in de pluimveesector hiermee te vaccineren.
De nieuwe pandemie?
H5N1 zorgt niet alleen voor veel dierenleed en een grote financiële strop voor veehouders, het zou ook zomaar eens het nieuwe covid-19 en daarmee de nieuwe pandemie kunnen worden. Het is zaak dat overheden alert blijven en uitbraken in de kiem worden gesmoord. Het helpt niet mee dat er aan de overkant van de oceaan een president zit die zich terug heeft getrokken uit de WHO. Ze hebben ook nog een minister van volksgezondheid die niet gelooft in vaccineren en die fan is van rauwe melk.
Hopelijk is onze regering wijzer dan dat. We hebben een dichtbevolkt land met een grote hoeveelheid vee. Laten we naar het voorbeeld van de Finnen istarten met het vaccineren van veehouders en veeartsen. Zelf is het zaak om alert te zijn. Blijf als je ziek bent uit de buurt van mens en dier. Want zoals de WHO zegt, een influenza pandemie komt er zeker – de enige vraag is wanneer…
hond in de pot 